Việt Nam cần nỗ lực rất nhiều để theo kịp tốc độ phát triển của thế giới

Van John Duong ngày 28 tháng 2 năm 2024

Năm 2044 hứa hẹn một tương lai tiềm năng tràn ngập những tiến bộ công nghệ và những thách thức cho xã hội.

Trước hết, trí tuệ Tổng hợp Nhân tạo (AGI) và Trí tuệ Siêu việt Nhân tạo (ASI) là yếu tố quan trọng trong 20 năm tới. Mặc dù sự tồn tại của AGI hoặc ASI vào năm 2044 vẫn chưa chắc chắn, tác động tiềm năng của chúng là rất đáng kể. AGI, với trí thông minh giống con người, có thể cách mạng hóa các lĩnh vực như nghiên cứu, giải quyết vấn đề và tự động hóa.

AGI sở hữu trí thông minh tương đương con người, do đó có khả năng thay đổi hoàn toàn cách thức chúng ta thực hiện các công việc này. AGI có thể tự học hỏi, phân tích dữ liệu và đưa ra quyết định một cách độc lập, giúp nâng cao hiệu quả và tốc độ của nhiều lĩnh vực.

Khả năng tự suy nghĩ và hành động độc lập của AGI có thể dẫn đến những vấn đề đạo đức và an toàn cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Ví dụ, việc AGI có quyền tự quyết định hay không, hay việc chúng ta có thể kiểm soát hành vi của AGI như thế nào là những câu hỏi cần có lời giải đáp.

ASI sở hữu trí thông minh vượt trội so với con người, do đó có khả năng giải quyết những vấn đề mà con người không thể hoặc chưa thể giải quyết. Ví dụ, ASI có thể giúp chúng ta tìm ra cách chữa trị cho các căn bệnh hiểm nghèo, phát triển các nguồn năng lượng mới hoặc khám phá những bí ẩn của vũ trụ. Một số chuyên gia lo ngại rằng ASI có thể trở thành mối đe dọa đối với sự tồn tại của con người nếu chúng ta không kiểm soát được nó. Ví dụ, ASI có thể phát triển các công nghệ tiên tiến vượt xa khả năng kiểm soát của con người, hoặc thậm chí có ý định tiêu diệt con người.

Sự xuất hiện của AGI và ASI có thể mang lại nhiều lợi ích cho con người, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Do đó, chúng ta cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để ứng phó với những thay đổi do AGI và ASI mang lại. Việc nghiên cứu và phát triển các công nghệ này cần đi kèm với việc xây dựng các khung pháp lý và đạo đức để đảm bảo an toàn và lợi ích cho con người.

Sự phát triển thành công của năng lượng nhiệt hạch thương mại có thể mang lại một kỷ nguyên dồi dào năng lượng, giảm thiểu các mối lo ngại về biến đổi khí hậu và thúc đẩy tiến bộ công nghệ hơn nữa. Với nguồn năng lượng dồi dào từ sự thành công của ngành năng lượng nhiệt hạch (commercial fusion) cùng những tiến bộ trong công nghệ lọc nước biển có thể giải quyết tình trạng khan hiếm nước, đảm bảo nước sạch cho dân số ngày càng tăng và tạo điều kiện cho việc mở rộng nông nghiệp ở các vùng khô hạn.

Những đổi mới công nghệ như thu hồi và lưu trữ carbon, kết hợp với các nỗ lực phục hồi sinh thái, có thể giúp đảo ngược thiệt hại môi trường và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Trong khi đó những tiến bộ trong công nghệ sinh học, nông nghiệp chính xác và nông nghiệp thẳng đứng có thể cải thiện đáng kể sản xuất lương thực, tăng năng suất, khả năng phục hồi và hiệu quả sử dụng tài nguyên.

Công nghệ máy tính Lượng tử có thể cách mạng hóa các lĩnh vực đa dạng như khoa học vật liệu, khám phá thuốc và mô hình tài chính, dẫn đến những đột phá và tiến bộ với tốc độ chưa từng có. Công nghệ Sinh học Tiên tiến với phương pháp chỉnh sửa gene, y học cá nhân hóa và in sinh học có thể biến đổi lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, có khả năng loại bỏ bệnh tật, kéo dài tuổi thọ và tạo ra các liệu pháp được cá nhân hóa.

Bên cạnh những điểm tích cực, tự động hóa và AI có thể dẫn đến tình trạng di dời lao động rộng rãi trên nhiều lĩnh vực, đòi hỏi các mô hình kinh tế mới và chương trình đào tạo lại để giải quyết vấn đề thất nghiệp và bất bình đẳng thu nhập. Với việc các nhu cầu cơ bản có thể được đáp ứng thông qua tự động hóa và sự dồi dào, khái niệm về công việc và mục đích có thể thay đổi đáng kể. Cá nhân có thể tìm kiếm công việc mang lại ý nghĩa và sự hoàn thành vượt ra ngoài giá trị kinh tế thuần túy của nó. Các quốc gia chậm tiến như Việt Nam nếu không theo kịp tốc độ phát triển của thế giới sẽ càng bị bỏ lại phía sau một cách phủ phàng. Các tiến bộ công nghệ, khoa học, kinh tế và xã hội đang diễn ra với tốc độ nhanh hơn bao giờ hết. Các quốc gia đi đầu trong các lĩnh vực này sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn và ngày càng phát triển mạnh mẽ. Nền kinh tế thế giới ngày càng kết nối với nhau, tạo điều kiện cho các quốc gia có thể học hỏi và hợp tác với nhau. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc các quốc gia chậm tiến sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia khác. Các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, robot, v.v. đang thay đổi cách thức hoạt động của mọi ngành nghề. Các quốc gia không thể nắm bắt và ứng dụng những công nghệ này sẽ bị tụt hậu và gặp nhiều khó khăn trong phát triển.

Các quốc gia chậm tiến sẽ gặp khó khăn trong việc thu hút đầu tư nước ngoài, phát triển công nghiệp và nâng cao đời sống người dân. Khoảng cách giàu nghèo giữa các quốc gia và trong mỗi quốc gia sẽ ngày càng gia tăng. Tình trạng thất nghiệp, nghèo đói, và bất bình đẳng có thể dẫn đến các bất ổn xã hội như bạo lực, biểu tình, v.v.

Khả năng tự động hóa gia tăng và tập trung tài sản có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng kinh tế hiện có, đòi hỏi phải có các mạng lưới an toàn xã hội vững chắc và những cân nhắc về đạo đức để đảm bảo phân phối lợi ích một cách công bằng.

Nhìn chung, tương lai vào năm 2044 tạo ra một bức tranh phức tạp và đa chiều. Mặc dù những tiến bộ công nghệ có tiềm năng to lớn để cải thiện cuộc sống và giải quyết các thách thức toàn cầu, chúng cũng đặt ra những câu hỏi quan trọng về đạo đức, quản trị và bản chất thay đổi của công việc và xã hội. Việc áp dụng cách tiếp cận hợp tác và có trách nhiệm để tận dụng những tiến bộ này sẽ là điều tối quan trọng trong việc tạo ra một tương lai có lợi cho tất cả mọi người.

Việt Nam cần nỗ lực rất nhiều để theo kịp tốc độ phát triển của thế giới. Nếu chúng ta không hành động ngay bây giờ, chúng ta sẽ bị bỏ lại phía sau và phải đối mặt với nhiều hậu quả nghiêm trọng.