Nguyên nhân chính sinh ra tham nhũng là do Thể chế

Nguyễn Doãn Đôn ngày 20 tháng 10 năm 2023 Tham nhũng là một vấn nạn nhức nhối của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Theo Tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International), Việt Nam xếp thứ 88/180 quốc gia và vùng lãnh thổ về chỉ số nhận thức tham nhũng năm 2023.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tham nhũng, nhưng nguyên nhân chính là do thể chế. Thể chế là hệ thống các quy tắc, luật lệ, quy định, cơ chế hoạt động của một xã hội. Thể chế có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các hoạt động của con người, ngăn chặn và xử lý tham nhũng.

Một thể chế độc tài, độc đảng sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho tham nhũng phát triển. Trong một thể chế như vậy, quyền lực tập trung ở một nhóm người nhỏ, không có sự kiểm soát của xã hội. Điều này tạo cơ hội cho nhóm người này lạm dụng quyền lực để thu lợi bất chính.

Từ thể chế, sinh ra cơ chế. Cơ chế là cách thức thực hiện các quy định, luật lệ, quy định trong một thể chế. Cơ chế không minh bạch, thiếu chặt chẽ cũng sẽ tạo ra kẽ hở cho tham nhũng.

Những bất cập trong xã hội luôn sinh ra song song, đồng hành với thể chế và bởi thể chế. Những bất cập này tạo ra động cơ và điều kiện cho tham nhũng phát triển. Ví dụ, sự bất bình đẳng trong xã hội sẽ khiến một số người tìm cách kiếm lợi bất chính để bù đắp cho sự bất công mà họ phải chịu đựng.

Đốt lò, đánh tham nhũng là ta đánh thằng con của nó thôi Đốt lò, đánh tham nhũng là một chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta. Tuy nhiên, nếu chỉ tập trung vào việc xử lý các vụ án tham nhũng, mà không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ, thì tham nhũng vẫn sẽ tiếp tục tồn tại và phát triển.

Tham nhũng có cha là độc tài và mẹ là độc đảng. Nếu không thay đổi thể chế, thì dù có xử lý được bao nhiêu vụ án tham nhũng đi chăng nữa, thì tham nhũng vẫn sẽ tiếp tục sinh ra những đứa em khác.

Để ngăn chặn và xử lý tham nhũng một cách hiệu quả, cần phải thay đổi thể chế, xây dựng một thể chế dân chủ, pháp quyền. Thể chế dân chủ, pháp quyền sẽ đảm bảo quyền lực được phân chia, kiểm soát, ngăn chặn sự lạm dụng quyền lực.

Bên cạnh đó, cần phải hoàn thiện cơ chế, quy định, luật lệ để đảm bảo tính minh bạch, chặt chẽ, không có kẽ hở cho tham nhũng.

Cần phải giải quyết những bất cập trong xã hội để giảm động cơ và điều kiện cho tham nhũng phát triển. Ví dụ, cần phải giảm bớt sự bất bình đẳng trong xã hội, đảm bảo công bằng cho tất cả mọi người.

Kết luận Tham nhũng là một vấn nạn nhức nhối, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho xã hội. Nguyên nhân chính của tham nhũng là do thể chế. Để ngăn chặn và xử lý tham nhũng một cách hiệu quả, cần phải thay đổi thể chế, xây dựng một thể chế dân chủ, pháp quyền.