TÁI CHIẾM THÀNH QUẢNG TRỊ NĂM 1972 VỚI NHỮNG KÝ ỨC OAI HÙNG

Dương Trọng Văn ngày 7 tháng 4 năm 2024

Trước khi đi sâu vào chi tiết về trận tái chiếm Quảng Trị, bài viết này sẽ đưa chúng ta ngược dòng thời gian về ngày 1 tháng 5 năm 1972, thời điểm mà cuộc chiến tranh Việt Nam đang diễn ra ác liệt.

Tin tình báo cho biết quân Bắc Việt sẽ thực hiện pháo kích 10.000 quả đạn đại bác 130 ly vào Cổ Thành và Thị Xã Quảng Trị vào ngày 1 tháng 5 năm 1972. Để tránh tổn thất nhân mạng, Chuẩn Tướng Vũ Văn Giai, Tư Lệnh Sư Đoàn 3 Bộ Binh, đã ra lệnh di tản các đơn vị khỏi khu vực nguy hiểm. Tuy nhiên, cuộc di tản này lại trở thành một cuộc lui binh hỗn loạn về hướng Mỹ Chánh, dẫn đến việc Cổ Thành và Thị Xã Quảng Trị bị bỏ ngỏ và rơi vào tay quân Bắc Việt.

Lữ Đoàn 369 Thủy Quân Lục Chiến do Đại Tá Phạm Văn Chung chỉ huy lúc này đang án ngữ tuyến sông Mỹ Chánh đã chiến đấu anh dũng, ngăn chặn được lực lượng địch tại sông Mỹ Chánh phía Nam Hải Lăng 15 cây số, và đánh tan các đơn vị Việt Cộng có ý định di chuyển về hướng Nam theo Quốc Lộ 1. Nhờ vậy, các đơn vị trực thuộc Sư Đoàn 3 Bộ Binh đã được an toàn khi về tới Mỹ Chánh.

Chuẩn bị cho cuộc tái chiếm, trong suốt tháng 5 năm 1972, nhiều cuộc tấn công cấp Trung Đoàn có chiến xa tăng thiết của cộng sản vào khu vực bố trí quân của Lữ Đoàn 369 tại Mỹ Chánh đã được tổ chức, nhưng đều bị Thủy Quân Lục Chiến và Biệt Động Quân đánh tan hoặc đẩy lui. Cùng thời gian này, nhiều cuộc hành quân thăm dò vào khu vực quận Hải Lăng đã được tổ chức.

Ngày 4 tháng 5 năm 1972, Trung Tướng Ngô Quang Trưởng được bổ nhiệm chức vụ Tư Lệnh Quân Đoàn 1 thay thế Trung Tướng Hoàng Xuân Lãm.

Cuộc hành quân tái chiếm Quảng Trị bắt đầu vào ngày 28 tháng 6. Các đơn vị Dù và Thủy Quân Lục Chiến vượt tuyến xuất phát từ Mỹ Chánh tiến về Quảng Trị.

Ngày 11 tháng 7, Tiểu Đoàn 1 Thủy Quân Lục Chiến được trực thăng vận vào vùng thôn Bích La Nam, đông bắc thị xã Quảng Trị chừng 2 cây số. Đây là một vị trí quan trọng, nếu chiếm được sẽ làm dễ dàng hơn cho việc tái chiếm Quảng Trị.

Tuy nhiên, cuộc đổ bộ gặp nhiều khó khăn, 29 trong số 32 trực thăng bị bắn hạ, gây tổn thất nặng nề cho Tiểu Đoàn 1. Tiểu Đoàn phải đương đầu với lực lượng hùng hậu của đối phương nhưng vẫn cố thủ được vị trí và chống trả được những cuộc tấn công của Quân Bắc Việt.

Ngày 27 tháng 7, Thủy Quân Lục Chiến được lệnh thay thế Sư Đoàn Nhảy Dù để tái chiếm Quảng Trị. Lữ Đoàn 258 do Đại Tá Ngô Văn Định chỉ huy được giao nhiệm vụ tấn công Cổ Thành.

Sau 52 ngày chiến đấu anh dũng, Thủy Quân Lục Chiến đã hoàn thành nhiệm vụ tái chiếm Cổ Thành Quảng Trị. Đây là một chiến thắng vô cùng quan trọng, góp phần làm thất bại âm mưu của quân Bắc Việt trong chiến dịch Mùa Hè Đỏ Lửa năm 1972.

Chiến thắng Quảng Trị được đánh đổi bằng sự hy sinh to lớn của Thủy Quân Lục Chiến. Hơn 3.500 chiến sĩ đã hy sinh và hàng ngàn người bị thương.

Trận tái chiếm Quảng Trị là một trong những trận chiến oai hùng nhất trong lịch sử Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Chiến thắng này đã làm nức lòng dân tộc và ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân Việt Nam.