NGHỊ QUYẾT 36 VÀ QUYẾT ĐỊNH 1334 CỦA CỘNG SẢN

Hữu Tâm ngày 27 tháng 7 năm 2024

Việt Nam đang đứng trước ngã ba đường. Khi đất nước đang nỗ lực hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế và xã hội toàn cầu, đất nước phải đối mặt với một hành động cân bằng tinh tế giữa việc thúc đẩy mối quan hệ với cộng đồng ở nước ngoài và bảo vệ quyền của công dân, đặc biệt là những người có quan điểm bất đồng. Việc theo đuổi một tương lai bền vững phụ thuộc vào việc tạo ra một xã hội dân sự năng động, nơi mọi cá nhân đều được coi trọng và bảo vệ.

Cộng đồng người Việt ở nước ngoài từ lâu đã là nguồn tự hào và sự ủng hộ cho quê hương. Tiền kiều hối, chuyên môn và mối quan hệ của họ với cộng đồng toàn cầu đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế và vị thế quốc tế của Việt Nam. Tuy nhiên, sự tham gia của chính phủ với người Việt ở nước ngoài thường đầy rẫy căng thẳng. Trong khi nhà nước tìm cách vun đắp mối quan hệ với những người nước ngoài thành đạt, thì họ cũng cảnh giác với những người có thể thách thức chế độ hoặc thúc đẩy cải cách chính trị.

Trong nước, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong những thập kỷ gần đây, giúp hàng triệu người thoát khỏi đói nghèo và hiện đại hóa nền kinh tế. Tuy nhiên, hệ thống chính trị độc đoán của đất nước vẫn tiếp tục đàn áp những người bất đồng chính kiến và hạn chế quyền tự do ngôn luận. Các nhà hoạt động nhân quyền, nhà báo và blogger chỉ trích chính phủ thường phải đối mặt với sự quấy rối, bỏ tù hoặc tệ hơn. Bầu không khí sợ hãi này đã ngăn cản nhiều người lên tiếng và cản trở sự phát triển của một xã hội dân sự mạnh mẽ.

Để đạt được một tương lai hài hòa và thịnh vượng hơn, Việt Nam phải tìm cách hòa giải những lợi ích cạnh tranh này. Sau đây là một số cân nhắc chính:

• Bảo vệ quyền của mọi công dân: Chính phủ phải bảo vệ các quyền cơ bản của con người đối với tất cả người dân Việt Nam, bất kể quan điểm chính trị của họ. Điều này bao gồm quyền tự do ngôn luận, tự do hội họp và tự do lập hội.
  

• Tương tác với cộng đồng người Việt ở nước ngoài một cách xây dựng: Việt Nam nên tìm cách xây dựng cầu nối với cộng đồng người Việt ở nước ngoài, thúc đẩy đối thoại và hợp tác về các vấn đề cùng quan tâm. Điều này có thể bao gồm việc tạo ra nhiều cơ hội hơn cho người Mỹ gốc Việt và những người nước ngoài khác đóng góp vào sự phát triển của quê hương họ.
  

• Thúc đẩy văn hóa khoan dung và tôn trọng: Chính phủ nên khuyến khích một xã hội cởi mở và toàn diện hơn, nơi các quan điểm đa dạng được chào đón và tranh luận. Điều này đòi hỏi phải có sự thay đổi đáng kể trong cách nhà nước đối xử với những người bất đồng chính kiến, chuyển từ đàn áp sang đối thoại.
  

• Tăng cường xã hội dân sự: Chính phủ nên hỗ trợ phát triển một xã hội dân sự năng động bằng cách tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho các tổ chức phi chính phủ, công đoàn lao động và các tổ chức độc lập khác.

Bằng cách thực hiện các bước này, Việt Nam có thể tạo ra một xã hội công bằng và bình đẳng hơn, mang lại lợi ích cho cả người dân và danh tiếng toàn cầu của mình. Con đường phía trước sẽ không dễ dàng, nhưng phần thưởng xứng đáng với nỗ lực bỏ ra.

Hành trình hướng tới hiện đại hóa của Việt Nam là một bức tranh phức tạp được dệt bằng những sợi chỉ của tiến bộ kinh tế, di sản văn hóa và khát vọng chính trị. Cốt lõi của hành trình này là sự cân bằng tinh tế giữa việc nuôi dưỡng các mối quan hệ toàn cầu và bảo vệ quyền của công dân. Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, một cộng đồng năng động trải rộng trên khắp thế giới, mang lại tiềm năng to lớn cho sự phát triển của quốc gia. Tiền kiều hối, chuyên môn và ảnh hưởng của họ có thể là chất xúc tác mạnh mẽ cho tăng trưởng kinh tế và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, cách tiếp cận của chính phủ đối với mối quan hệ này phải được hiệu chỉnh cẩn thận để tránh xa lánh những người có quan điểm chỉ trích.

Nền tảng của bất kỳ quốc gia tiến bộ nào là một xã hội dân sự thịnh vượng. Nơi công dân có thể tự do bày tỏ ý kiến, tổ chức và tham gia vào quá trình dân chủ, một quốc gia sẽ thịnh vượng. Tuy nhiên, tình hình chính trị của Việt Nam thường kìm hãm sự bất đồng chính kiến, tạo ra tác động tiêu cực đến quyền tự do ngôn luận. Sự đàn áp này không chỉ làm suy yếu các quyền cơ bản của con người mà còn cản trở sự phát triển của một xã hội mạnh mẽ và đổi mới.

Để vượt qua địa hình phức tạp này, Việt Nam phải áp dụng một cách tiếp cận mang tính chuyển đổi. Việc ưu tiên quyền con người và thúc đẩy văn hóa đối thoại là điều bắt buộc. Bằng cách tạo ra một không gian cho các cuộc thảo luận cởi mở, chính phủ có thể khai thác tiềm năng của công dân, cả trong và ngoài nước. Điều này bao gồm bảo vệ quyền của các nhà báo, nhà hoạt động và blogger, cũng như đảm bảo các phiên tòa công bằng và quyền tiếp cận công lý cho tất cả mọi người.

Hơn nữa, Việt Nam có thể tận dụng cộng đồng người Việt ở nước ngoài như một cầu nối với thế giới. Bằng cách tạo ra các động lực để người Việt ở nước ngoài đóng góp vào sự phát triển của quê hương, chính phủ có thể khai thác nguồn nhân tài và nguồn lực dồi dào. Sự hợp tác trong các lĩnh vực như giáo dục, chăm sóc sức khỏe và công nghệ có thể mang lại lợi ích đáng kể cho cả cộng đồng người Việt ở nước ngoài và quê hương.

Cuối cùng, thành công của Việt Nam phụ thuộc vào khả năng dung hòa nguyện vọng tăng trưởng kinh tế với cam kết về nhân quyền và các giá trị dân chủ. Bằng cách tạo ra sự cân bằng hài hòa giữa các lợi ích cạnh tranh này, Việt Nam có thể xây dựng một tương lai thịnh vượng và toàn diện cho các thế hệ mai sau.

Kỷ nguyên số mang đến cả những cơ hội chưa từng có và những thách thức to lớn cho Việt Nam. Một mặt, công nghệ có thể là một công cụ mạnh mẽ cho tăng trưởng kinh tế, tiến bộ xã hội và phát triển dân chủ. Nó có tiềm năng kết nối mọi người, thu hẹp khoảng cách và trao quyền cho công dân. Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong việc áp dụng công nghệ số, với những tiến bộ nhanh chóng trong thương mại điện tử, thanh toán di động và các dịch vụ trực tuyến.

Tuy nhiên, lĩnh vực số cũng đặt ra những rủi ro đáng kể. Việc chính phủ tăng cường giám sát các hoạt động trực tuyến, cùng với những hạn chế về tự do internet, đã làm dấy lên những lo ngại về nhân quyền và quyền tự do dân sự. Sự lan truyền của thông tin sai lệch có thể làm xói mòn lòng tin vào các thể chế và thúc đẩy sự chia rẽ xã hội. Hơn nữa, sự phân chia số có thể làm trầm trọng thêm bất bình đẳng hiện có, khiến các cộng đồng thiểu số tụt hậu hơn nữa.

Để khai thác lợi ích của công nghệ trong khi giảm thiểu rủi ro, Việt Nam phải ưu tiên các quyền và quyền tự do số. Điều này bao gồm bảo vệ quyền tự do ngôn luận, đảm bảo quyền riêng tư và thúc đẩy hiểu biết về kỹ thuật số. Một xã hội dân sự mạnh mẽ, với phương tiện truyền thông độc lập và sự tham gia tích cực của công dân, là điều cần thiết để buộc chính phủ phải chịu trách nhiệm và ngăn chặn việc sử dụng sai công nghệ.

Hơn nữa, đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật số và giáo dục là rất quan trọng để thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số. Bằng cách cung cấp quyền truy cập công bằng vào công nghệ và đào tạo kỹ năng số, Việt Nam có thể trao quyền cho công dân và tạo ra một xã hội kỹ thuật số toàn diện hơn.

Con đường phía trước đòi hỏi sự cân bằng tinh tế giữa đổi mới và quy định. Việt Nam có tiềm năng trở thành quốc gia đi đầu trong kỷ nguyên số, nhưng phải thực hiện theo cách tôn trọng quyền con người và thúc đẩy phúc lợi của người dân.

Công nghệ hứa hẹn rất lớn trong việc thúc đẩy sự tham gia dân chủ ở Việt Nam. Bằng cách cung cấp nền tảng cho đối thoại cởi mở, tiếp cận thông tin và tham gia công dân, công nghệ có thể trao quyền cho công dân để chủ động định hình tương lai của đất nước. Ví dụ, phương tiện truyền thông xã hội đã chứng minh là một công cụ mạnh mẽ để huy động mọi người xung quanh các vấn đề xã hội và buộc chính quyền phải chịu trách nhiệm.

Các nền tảng trực tuyến có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc thành lập các tổ chức xã hội dân sự, cho phép những cá nhân có cùng chí hướng kết nối, chia sẻ ý tưởng và hợp tác trong các dự án. Hệ thống bỏ phiếu điện tử và kiến nghị điện tử có thể tăng cường sự tham gia của công dân vào các quá trình ra quyết định. Hơn nữa, các phương pháp tiếp cận dựa trên dữ liệu có thể được sử dụng để phân tích dư luận, xác định các vấn đề mới nổi và cung cấp thông tin cho quá trình phát triển chính sách.

Tuy nhiên, để nhận ra toàn bộ tiềm năng của công nghệ đối với sự tham gia dân chủ đòi hỏi một môi trường hỗ trợ. Tự do ngôn luận, quyền truy cập internet và hiểu biết về kỹ thuật số là những điều kiện tiên quyết thiết yếu. Chính phủ phải tạo ra một bầu không khí thuận lợi để xã hội dân sự phát triển và để công dân tham gia vào các cuộc thảo luận trực tuyến mang tính xây dựng.

Hơn nữa, điều quan trọng là phải giải quyết tình trạng phân chia kỹ thuật số và đảm bảo rằng công nghệ mang lại lợi ích cho mọi tầng lớp trong xã hội. Bằng cách cung cấp đào tạo kỹ năng số và quyền truy cập internet giá cả phải chăng, Việt Nam có thể trao quyền cho các cộng đồng thiểu số và ngăn chặn bất bình đẳng xã hội hơn nữa.

Cuối cùng, thành công của công nghệ như một chất xúc tác cho sự tham gia dân chủ phụ thuộc vào sự cân bằng tinh tế giữa đổi mới, quy định và sự tham gia của công dân. Bằng cách nắm bắt các cơ hội do kỷ nguyên số mang lại trong khi bảo vệ quyền con người và các nguyên tắc dân chủ, Việt Nam có thể xây dựng một xã hội toàn diện, có khả năng phản ứng và có sự tham gia hơn.

Việt Nam đang ở thời điểm quan trọng trong lịch sử của mình. Quỹ đạo của quốc gia này gắn liền chặt chẽ với khả năng hài hòa các nguyện vọng trong nước với các tham vọng toàn cầu của mình. Bằng cách áp dụng cách tiếp cận dựa trên quyền, thúc đẩy một xã hội dân sự năng động và khai thác sức mạnh của công nghệ, Việt Nam có thể tạo ra một tương lai mà sự thịnh vượng kinh tế và các giá trị dân chủ cùng tồn tại.

Xây dựng một xã hội mà tất cả công dân có thể tham gia một cách có ý nghĩa đòi hỏi lòng dũng cảm, tầm nhìn xa và cam kết kiên định với công lý. Con đường phía trước chắc chắn sẽ đầy thách thức, nhưng phần thưởng của một Việt Nam công bằng, bình đẳng và thịnh vượng là vô cùng to lớn. Những lựa chọn được đưa ra ngày hôm nay sẽ định hình vận mệnh của quốc gia cho các thế hệ mai sau.