LÀN SÓNG DI CƯ CỦA CÁC TẬP ĐOÀN KHỔNG LỒ

John Dương ngày 31 tháng 7 năm 2024

Việt Nam, từng là ngôi sao đang lên ở Đông Nam Á, hiện đang phải vật lộn với khủng hoảng niềm tin. Những tập đoàn khổng lồ, trụ cột của sự phát triển kinh tế của quốc gia, ngày càng lựa chọn vươn ra khỏi quê hương. Từ những gã khổng lồ xây dựng như Vinaconex và Hà Đô đến những gã khổng lồ nông nghiệp như TTC AgriS, thậm chí cả những công ty dược phẩm trụ cột như Dược Cửu Long và Dược Hậu Giang, làn sóng di cư đang trở thành một xu hướng đáng lo ngại.

Mặc dù toàn cầu hóa và đa dạng hóa là điều cần thiết cho sự tăng trưởng của doanh nghiệp, nhưng quy mô và tốc độ của những cuộc di cư này đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng về sức khỏe của môi trường đầu tư tại Việt Nam. Những công ty này, có gốc rễ sâu xa trong nước, đang bỏ phiếu bằng đôi chân của mình, báo hiệu sự mất niềm tin vào thị trường trong nước.

Hậu quả là rất sâu rộng. Việc tạo việc làm, nền tảng của chiến lược phát triển của Việt Nam, đang bị đe dọa. Doanh thu thuế, rất quan trọng đối với các dịch vụ công, có thể bị thu hẹp. Sự ra đi của những người dẫn đầu ngành này cũng có thể phá vỡ chuỗi cung ứng và cản trở sự phát triển của các doanh nghiệp nhỏ hơn trong nước.

Hơn nữa, sự di cư của những công ty này có thể ngăn cản đầu tư nước ngoài. Các nhà đầu tư thường coi các công ty lớn trong nước là chỉ báo về sự ổn định của thị trường và lợi nhuận tiềm năng. Sự ra đi của họ có thể tạo ra nhận thức về rủi ro gia tăng, làm nản lòng dòng vốn mới.

Chính phủ phải hành động nhanh chóng và quyết đoán để đảo ngược xu hướng này. Tạo ra một môi trường thân thiện hơn với doanh nghiệp, cải thiện cơ sở hạ tầng và giải quyết tham nhũng là những bước thiết yếu. Hơn nữa, khuyến khích tái đầu tư và thúc đẩy đổi mới có thể giúp giữ chân các doanh nghiệp hiện có và thu hút các doanh nghiệp mới.

Đây là thời điểm quan trọng đối với Việt Nam. Chính phủ phải lựa chọn giữa trì trệ và đổi mới. Bằng cách giải quyết các vấn đề cơ bản đang khiến các công ty rời đi, Việt Nam có thể giành lại vị thế là điểm đến đầu tư năng động và hấp dẫn.

Sự ra đi của các công ty lớn của Việt Nam là một vấn đề phức tạp với nhiều nguyên nhân gốc rễ. Mặc dù sức hấp dẫn của thị trường toàn cầu và sự đa dạng hóa chắc chắn đóng một vai trò, nhưng các yếu tố kinh tế và chính trị sâu sắc hơn cũng đang tác động.

Thách thức của từng ngành:

Bất động sản: Thị trường bất động sản quá nóng, các quy định thắt chặt và lo ngại về bong bóng kinh tế đã thúc đẩy các công ty bất động sản lớn như Vinaconex và Hà Đô tìm kiếm cơ hội ở nơi khác.
Nông nghiệp: Trong khi Việt Nam tự hào có đất đai màu mỡ, những thách thức như biến đổi khí hậu, tranh chấp đất đai và rào cản xuất khẩu đã thúc đẩy các công ty nông nghiệp như TTC AgriS mở rộng tầm nhìn của mình.
Dược phẩm: Mặc dù thị trường trong nước đang phát triển, các vấn đề liên quan đến sở hữu trí tuệ, thuốc giả và các quy định của chính phủ đã gây áp lực lên các công ty dược phẩm như Dược Cửu Long và Dược Hậu Giang.

Ngoài những thách thức cụ thể của ngành, còn có những vấn đề kinh tế rộng hơn góp phần vào sự di cư. Thuế suất thuế doanh nghiệp cao, bộ máy quan liêu cồng kềnh và việc thực hiện chính sách không nhất quán đã tạo ra một môi trường kinh doanh đầy thách thức. Ngoài ra, tình trạng tắc nghẽn cơ sở hạ tầng và tình trạng thiếu lao động có tay nghề đã cản trở tăng trưởng.

Vị trí chiến lược của Việt Nam giữa các cường quốc kinh tế lớn mang lại cả cơ hội và thách thức. Mặc dù đất nước đã được hưởng lợi từ vị thế của mình, nhưng căng thẳng địa chính trị và tranh chấp thương mại có thể tạo ra sự bất ổn cho các doanh nghiệp.

Để đảo ngược xu hướng này, Việt Nam phải giải quyết toàn diện những vấn đề cơ bản này. Sự kết hợp giữa cải cách chính sách, phát triển cơ sở hạ tầng và đầu tư vào nguồn nhân lực là điều cần thiết. Bằng cách tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi hơn và thúc đẩy đổi mới, Việt Nam có thể lấy lại sức hấp dẫn của mình như một điểm đến cho đầu tư và tăng trưởng.

Để ngăn chặn làn sóng di cư của doanh nghiệp và thúc đẩy môi trường kinh doanh phát triển, Việt Nam phải bắt tay vào chương trình cải cách toàn diện.

Cải cách thuế: Giảm thuế doanh nghiệp và tinh giản hệ thống thuế có thể tăng cường đáng kể khả năng cạnh tranh của Việt Nam.
Đại tu quy định: Giảm thủ tục hành chính quan liêu và tạo ra khuôn khổ quy định minh bạch, có thể dự đoán là rất quan trọng để thu hút đầu tư.
Đầu tư vào cơ sở hạ tầng: Ưu tiên phát triển cơ sở hạ tầng, đặc biệt là trong lĩnh vực vận tải và hậu cần, là điều cần thiết để cải thiện hiệu quả kinh doanh.
Giáo dục và phát triển kỹ năng: Đầu tư vào giáo dục và đào tạo có thể giúp tạo ra lực lượng lao động lành nghề đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp hiện đại.
Các biện pháp chống tham nhũng: Tăng cường các nỗ lực chống tham nhũng sẽ thúc đẩy niềm tin của nhà đầu tư và tạo sân chơi bình đẳng cho các doanh nghiệp.

Việt Nam có tiềm năng đổi mới to lớn. Bằng cách tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ cho các công ty khởi nghiệp và doanh nghiệp nhỏ, đất nước có thể nuôi dưỡng những nhà vô địch trong nước và giảm sự phụ thuộc vào các tập đoàn lớn.

Hỗ trợ khởi nghiệp: Cung cấp quyền tiếp cận nguồn tài trợ, cố vấn và cơ hội thị trường có thể khuyến khích tinh thần kinh doanh.
Nghiên cứu và phát triển: Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển có thể thúc đẩy đổi mới và tạo ra các ngành công nghiệp mới.
Bảo vệ sở hữu trí tuệ: Tăng cường quyền sở hữu trí tuệ là điều cần thiết để bảo vệ đổi mới và thu hút đầu tư.

Xây dựng lại niềm tin giữa chính phủ, doanh nghiệp và quốc dân đồng bào là điều tối quan trọng. Minh bạch, trách nhiệm giải trình và giao tiếp hiệu quả là chìa khóa để khôi phục niềm tin vào tương lai kinh tế của Việt Nam.

Quan hệ đối tác công & tư: Hợp tác với khu vực tư nhân trong việc hoạch định chính sách có thể dẫn đến các giải pháp hiệu quả và hiệu suất hơn.
Sự tham gia của các bên liên quan: Việc thu hút doanh nghiệp, xã hội dân sự và quốc dân đồng bào vào các quá trình ra quyết định có thể thúc đẩy lòng tin và quyền sở hữu.

Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức đáng kể, nhưng cũng có những cơ hội to lớn. Bằng cách thực hiện các cải cách táo bạo và quyết đoán, đất nước có thể tạo ra một môi trường kinh doanh thịnh vượng, thu hút đầu tư và xây dựng một tương lai thịnh vượng cho người dân.

Việt Nam đang đứng trước ngã ba đường. Sự di cư của các tập đoàn khổng lồ là lời nhắc nhở rõ ràng về những thách thức mà Việt Nam phải đối mặt. Tuy nhiên, trong những thách thức này ẩn chứa một cơ hội để thay đổi mang tính chuyển đổi. Bằng cách thực hiện các cải cách kinh tế táo bạo, đầu tư vào giáo dục và cơ sở hạ tầng, và thúc đẩy văn hóa đổi mới, Việt Nam không chỉ có thể ngăn chặn dòng chảy doanh nghiệp mà còn định vị mình là một đối thủ năng động và cạnh tranh trong nền kinh tế toàn cầu.

Con đường phía trước chắc chắn sẽ rất gian nan, nhưng phần thưởng là vô cùng to lớn. Một Việt Nam hồi sinh, với môi trường kinh doanh phát triển mạnh mẽ và lực lượng lao động lành nghề, có thể tạo ra tương lai tươi sáng hơn cho người dân và truyền cảm hứng cho thế giới. Sự lựa chọn rất rõ ràng: Việt Nam phải nắm bắt sự thay đổi hoặc có nguy cơ bị tụt hậu.