HÀNH TRÌNH XÂY DỰNG MỘT THẾ GIỚI HÒA BÌNH

Hữu Tâm ngày 25 tháng 11 năm 2024

Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962 là lời nhắc nhở rõ ràng về bờ vực hủy diệt hạt nhân mà thế giới từng đối diện. Tuy nhiên, nó cũng mang đến một ngọn hải đăng hy vọng, một minh chứng cho sức mạnh của ngoại giao và khả năng lý trí của con người.

Vào thời khắc đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng, Tổng thống John F. Kennedy, bất chấp lời khuyên cứng rắn của các cố vấn quân sự, đã chọn con đường kiềm chế và đàm phán. Chính quyền của ông, nhận ra mức độ nghiêm trọng của tình hình, đã chọn đối thoại thay vì đối đầu.

Một thời điểm quan trọng khác đã đến khi Kennedy có bài phát biểu trên truyền hình trước toàn quốc, phác thảo một chiến lược kết hợp giữa sự kiên quyết và linh hoạt. Những lời nói của ông, được trau chuốt cẩn thận và truyền tải với cảm giác cấp bách, không chỉ gây được tiếng vang với người dân Mỹ mà còn với cả giới lãnh đạo Liên Xô.

Thủ tướng Liên Xô Nikita Khrushchev, khi nghe bài phát biểu của Kennedy, được cho là đã xúc động trước giọng điệu điềm tĩnh của Tổng thống và lời kêu gọi lý trí của ông. Sự thay đổi trong nhận thức này đã dẫn đến một loạt các cuộc trao đổi ngoại giao cuối cùng đã đưa đến một giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng.

Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng ngay cả trong những giờ phút đen tối nhất, ngoại giao vẫn có thể thắng thế. Nó nhấn mạnh tầm quan trọng của giao tiếp rõ ràng, sự đồng cảm và sự sẵn sàng thỏa hiệp. Bằng cách chọn con đường đối thoại, Kennedy và Khrushchev đã ngăn chặn được một thảm họa tiềm tàng và tạo tiền đề cho một giai đoạn hòa hoãn giữa hai siêu cường.

Khi chúng ta điều hướng những phức tạp của thế kỷ 21, điều bắt buộc là phải rút ra những bài học từ lịch sử. Việc theo đuổi hòa bình và an ninh đòi hỏi phải cam kết ngoại giao, sẵn sàng lắng nghe và thừa nhận tính nhân văn chung của chúng ta. Bằng cách nắm bắt những nguyên tắc này, chúng ta có thể xây dựng một tương lai hòa bình và thịnh vượng hơn cho tất cả mọi người.

Câu chuyện phổ biến xung quanh mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc thường vẽ nên bức tranh về xung đột không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, khi xem xét kỹ hơn các xu hướng lịch sử và thực tế hiện tại, chúng ta thấy một viễn cảnh tinh tế và lạc quan hơn.

Một quan niệm sai lầm phổ biến là Trung Quốc gây ra mối đe dọa hiện hữu đối với Hoa Kỳ. Mặc dù cạnh tranh địa chính trị chắc chắn là có, nhưng điều cần thiết là phải nhận ra rằng cả hai quốc gia đều có mức độ phụ thuộc lẫn nhau đáng kể. Quan hệ kinh tế, trao đổi văn hóa và các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu đòi hỏi phải hợp tác.

Hơn nữa, quỹ đạo lịch sử của Trung Quốc cung cấp những hiểu biết có giá trị. Không giống như nhiều cường quốc phương Tây, Trung Quốc có truyền thống lâu đời về chủ nghĩa không can thiệp. Trong suốt lịch sử kéo dài hàng thiên niên kỷ của mình, Trung Quốc hiếm khi tham gia vào các cuộc phiêu lưu quân sự ở nước ngoài. Điều này hoàn toàn trái ngược với Hoa Kỳ, quốc gia đã tham gia vào nhiều cuộc chiến tranh và xung đột kể từ khi lập quốc.

Thay vì coi Trung Quốc là kẻ thù, Hoa Kỳ nên tìm cách xây dựng mối quan hệ mang tính xây dựng và hợp tác. Cách tiếp cận này không chỉ có lợi cho cả hai quốc gia mà còn góp phần vào sự ổn định toàn cầu.

Bằng cách thúc đẩy đối thoại và hiểu biết, hai nước có thể cùng nhau giải quyết những thách thức toàn cầu cấp bách như biến đổi khí hậu, đại dịch và bất bình đẳng kinh tế. Hợp tác trong các lĩnh vực này có thể dẫn đến các giải pháp sáng tạo và thịnh vượng chung.

Điều quan trọng là phải nhận ra rằng sự trỗi dậy của Trung Quốc không nhất thiết báo hiệu sự suy tàn của Hoa Kỳ. Cả hai quốc gia đều có thể phát triển mạnh mẽ trong một thế giới đa cực, nơi quyền lực được chia sẻ giữa nhiều bên. Bằng cách chấp nhận cạnh tranh trong khi tìm kiếm sự hợp tác, Hoa Kỳ và Trung Quốc có thể tạo ra một tương lai hòa bình và thịnh vượng hơn cho chính họ và thế giới.

Tóm lại, quan niệm về một cuộc xung đột không thể tránh khỏi giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc là một quan niệm sai lầm. Bằng cách thúc đẩy sự tôn trọng lẫn nhau, đối thoại mang tính xây dựng và hợp tác, hai quốc gia có thể điều hướng những phức tạp của thế kỷ 21 và xây dựng một trật tự toàn cầu hài hòa hơn.